Storczyk vanda. Jak go uprawiać i jakie warunki trzeba mu zapewnić

Storczyki to rośliny nie tylko bardzo piękne, ale też dość wymagające. Większość z nich dobrze rośnie jedynie w środowisku naturalnym i tylko część nadaje się do uprawy w mieszkaniach, a jeszcze mniej do uprawy amatorskiej. Najpopularniejszym i najłatwiejszym w hodowli jest falenopsis, który może być uprawiany nawet przez początkującego miłośnika roślin.

W centrach ogrodniczych znajdziemy też jednak inne piękne storczyki, które nie są już tak łatwe w uprawie jak falenopsis. Należy do nich między innymi vanda, rozwijająca jedne z największych kwiatów spośród storczyków.

Roślina wytwarza długi pęd (w uprawie dorasta do ok. 1-1,5 m), wzdłuż którego rozwija liczne, skórzaste, zielone liście, ułożone grzebieniasto wzdłuż pędu naprzeciwległymi parami. Jej okazałe, barwne kwiaty, zebrane są w duże grona na cienkich łodygach wyrastających z pędu głównego.

Te storczyki kwitną o różnych porach roku. Warto wiedzieć, że po przekwitnieniu łodyżka kwiatowa usycha. W zależności od gatunku i odmiany, mogą mieć kwiaty mogą mieć różne barwy (np. białe, żółte, różowe, niebieskie, fioletowe i wielokolorowe), a także ciekawe wzory na płatkach (m.in. plamki, kratki, cętki).

Znanych jest ponad 70 gatunków storczyków vanda, ale w uprawie spotyka się zaledwie kilka z nich (m.in. Vanda coerulea, Vanda tricolor, Vanda cristata ), a także ich ozdobne mieszańce (Vanda×hybrida), zachwycające oryginalną barwą kwiatów.

Większość z nich to ciepłolubne epifity, w naturze zasiedlające wierzchołkowe konary drzew, szczególnie w pobliżu zbiorników wodnych. Ich środowiskiem naturalnym są tropikalne lasy Azji, gdzie panują specyficzne warunki, dlatego uprawa roślin w mieszkaniu nie jest łatwa.

Większość storczyków vanda przez cały rok oczekuje dość wysokiej temperatury, wyższej latem (24-26°C) i niższej zimą (ok. 18-20°C). Rośliny potrzebują też mnóstwa wilgoci, gdyż nie znoszą suchego powietrza, dlatego przez cały rok należy je często spryskiwać wodą, a zimą dodatkowo umieścić w ich pobliżu nawilżacz powietrza.

Vandy wymagają też dużo światła i choć latem oczekują osłonięcia przed bezpośrednimi promieniami słońca (np. cienką firanką), przez cały rok powinny być uprawiane na parapecie południowego okna.

W ich naturalnym środowisku długość dnia w ciągu roku niewiele się zmienia, w przeciwieństwie do długości dnia w naszym klimacie, dlatego jeśli chcemy, aby nasza vanda pięknie kwitła, zimą powinniśmy ją sztucznie doświetlać (optymalna długość dnia to ok. 14-16 godzin).

Storczyki z rodzaju vanda nie są żarłoczne, dlatego wystarczy co jakiś czas spryskać je specjalnym nawozem do storczyków w sprayu.

Niełatwa jest też sama uprawa rośliny, gdyż nie wolno sadzić jej w zwykłych doniczkach i tradycyjnym podłożu, ale umieszczać w podwieszanym, ażurowym koszyczku, wypełnionym mchem lub całkiem pozbawionym podłoża. Korzenie rośliny potrzebują dużo powietrza, dlatego muszą mieć możliwość swobodnego zwieszania się z pojemnika.

Oczywiście muszą też pobierać wodę, dlatego należy je zraszać codziennie (storczyki rosnące bez podłoża). Jeśli vanda rośnie np. w mchu – zraszamy ją co kilka dni (przed kolejnym nawadnianiem, podłoże musi całkiem wyschnąć).

W sklepach można też spotkać vandy w szklanych naczyniach. Po zakupie nadal możemy je w nich pozostawić, ale nie należy nalewać do środka wody, gdyż grozi to zgniciem korzeni. Roślinę należy raczej co jakiś czas wyjąć z naczynia (latem co kilka dni, zimą co tydzień), umieścić jej korzenie na kilkanaście minut w wodzie i ponownie włożyć do pojemnika. Vanda się wtedy napije, a w szklanym naczyniu jej korzenie nie wyschną zbyt szybko.

Dobrym rozwiązaniem jest też uprawa zbliżona do hydroponicznej. Wtedy roślinę umieszcza się w wysokim, szklanym wazonie z przewężaną szyjką w taki sposób, żeby jej korzenie swobodnie zwisały we wnętrzu, a storczyk nie wpadł do środka. Na dno naczynia wlewa się trochę wody. Korzenie nie mogą mieć z nią bezpośredniego kontaktu, ale parująca woda zapewni im tyle wilgoci, ile potrzebują.

Niestety, choć vandy są naprawdę piękne, są też bardzo wymagające i na nasze błędy uprawowe reagują między innymi brakiem kwiatów. Bardzo źle znoszą m.in.: niedobór światła, suche powietrze, niską temperaturę, zimne przeciągi oraz zalanie korzeni.