Domowe gatunki storczyków. Sprawdź, jakiego masz storczyka i jak go uprawiać

Pięknie kwitnące storczyki można kupić nie tylko w kwiaciarniach czy sklepach ogrodniczych, ale też niemal w każdym supermarkecie. Niestety zdarza się, że są one podpisane po prostu jako „storczyk” (albo nawet „roślina doniczkowa”). Kiedy skusimy się na zakup takiej rośliny – musimy odpowiedzieć sobie na pytanie: storczyk, ale jaki? Bo wprawdzie do naszych sklepów trafia tylko kilka z tysięcy (!) gatunków storczyków, ale i tak mają one różne wymagania uprawowe. Jeśli chcemy cieszyć się naszym storczykiem dłużej niż kilka tygodni, musimy odpowiednio o niego zadbać. Przygotowaliśmy „ściągę” z najbardziej popularnymi gatunkami storczyków, które można spotkać w sklepach.

Kilka podstawowych wymagań doniczkowe storczyki mają wspólnych:

• podłoże – wymienione storczyki w naturze rosną w konarach drzew i nie tolerują zwykłej kwiatowej ziemi. Muszą mieć specjalne podłoże dla storczyków; gotową mieszankę kupimy bez problemu;
• podlewanie – storczyki podlewa się inaczej niż większość kwiatów: wodę powinny dostawać raz na 7-10 dni, ale wtedy muszą „napić się do syta”; najlepiej używać przegotowanej wody (pozbawionej wapnia);
• światło – światło dla storczyków musi być rozproszone! Nie mogą stać bezpośrednio na słońcu. Warto wiedzieć, że niektóre potrzebują światła przez określony czas w ciągu dnia;
• wilgotność powietrza – większość storczyków lubi wilgotne powietrze;
• temperatury – w zależności od gatunku storczyki wolą niższe lub wyższe temperatury. Ale wszystkie doceniają zróżnicowanie temperatur między dniem i nocą (oczywiście temperatura nie może spadać poniżej określonego minimum, najczęściej to ok. 15°C).

Natomiast podstawowe różnice między gatunkami dotyczą preferowanych temperatur oraz tego, czy wymagają okresu spoczynku (i w jakim terminie powinien on przypaść).

To bez wątpienia król naszych parapetów. W naturze porasta drzewa tropikalnych lasów południowo-wschodniej Azji i północnej Australii. Warto wiedzieć, że ten storczyk ma swoją polską nazwę – ćmówka, ale najczęściej używa się spolszczonej nazwy botanicznej: falenopsis.

Falenopsisy mają mnóstwo odmian, a do uprawy trafiają najczęściej mieszańce, które są dobrze przystosowane do domowych warunków. To najłatwiejsze w uprawie storczyki, które kwitną długo i regularnie powtarzają kwitnienie, zdarza się, że kwitną kilka razy roku.

Ich kwiaty są duże, zebrane po kilka- kilkanaście na jednym pędzie, który wyrasta z kępy ciemnozielonych liści. Kwiaty mogą mieć przeróżne kolory, bywają także cieniowane i różnokolorowe, a także – pokryte wzorami (cętki, plamki, żyłki). Trzeba jednak wiedzieć, że nie ma niebieskich falenopsisów – jeśli takie spotkamy, oznacza to, że rośliny są barwione, a z czasem zaczną kwitnąć na biało.

Właśnie od falenopsisów warto rozpocząć uprawę storczyków.

Te storczyki wyglądają bardzo okazale. Pochodzą głownie z Azji, gdzie rosną nawet u podnóży Himalajów. Te storczyki tworzą tzw. pseudobulwy, z których wyrastają długie i wąskie liście, a także pędy kwiatostanowe. Na nich rozmieszczone są wspaniałe – duże i barwne kwiaty. Często mają kolorową i wzorzystą warżkę (środkowy, dolny płatek) oraz barwne płatki, które miewają tak nietypowe barwy jak jasnozielony czy brązowy, a także wiele innych kolorów.

Cymbidia kwitną raz w roku i tylko raz z danej pseudobuwy, ale wytwarzają nowe. W ich uprawie ważne jest zapewnienie zróżnicowanych i niezbyt wysokich temperatur; jedynie latem zniosą nawet upały. Mimo tego, nie są trudne w uprawie i pięknie wyglądają w domach. Ich pędy często są też wykorzystywane jako kwiat cięty.

Ten storczyk nie ma polskiej nazwy, ale jego łacińską można przetłumaczyć jako "łódeczka".

Rodzaj dendrobium obejmuje ponad 1500 gatunków! Jednak w domach spotyka się najczęściej odmiany dendrobium szlachetnego (Dendrobium nobile). Te storczyki, poza pięknym wyglądem, mają jeszcze jedną niebagatelną zaletę – należą do roślin, które wyjątkowo skutecznie oczyszczają powietrze z toksyn.

Doniczkowe dendrobia mają wzniesione, dość grube łodygi (psuedobulwy), pokryte zarówno liśćmi, jak i kwiatami. Kwiaty są duże i kolorowe, często również wielobarwne (jednak – podobnie jak u falenopsisów –  niebieski nie jest ich naturalnym kolorem). Dendrobium może mieć nawet kilkadziesiąt kwiatów na jednej łodydze i kwitnąć przez kilkanaście tygodni.

Storczyki dendrobium nobile dobrze spisują się w domach i chętnie kwitną, ale wolą raczej chłód niż upały, potrzebują też okresu spoczynku, żeby zakwitnąć.

Sądząc po nazwie te storczyki można by wziąć za mieszankę dendrobium i falenopsisów, jednak to błąd. To gatunek dendrobium, pochodzący z Australii i Nowej Gwinei. Jego łodygi często tracą liście, a wtedy – pojawiają się na nich kwiaty, najczęściej zebrane w grona. Kwiaty są w odcieniach różu, fioletu, lila, często cieniowane i dwubarwne.

Te storczyki lubią mieć ciepło (nieco chłodniej zimą niż latem) i nie potrzebują okresu odpoczynku. Jednak przez cały rok trzeba im zapewnić bardzo dużo światła, a zimą mogą nawet wymagać doświetlania.

Katleje to storczyki pochodzące z Ameryki Południowej. Mają piękne i duże kwiaty, których charakterystyczną cechą jest wydłużona warżka – często w odmiennym kolorze niż pozostała część kwiatu i ozdobiona efektowną „falbanką”. Liście katlei nieco przypominają takie, jak mają falenopsisy. Kwiaty osadzone są po kilka na pędzie, wyrastającym z pseudobulwy. Katleja to tzw. storczyk sympodialny - wytwarza wiele pseudobulw, ale każda z nich wypuszcza tylko raz pęd kwiatowy.

Katleje są dość wymagające, ale udają się w domowej uprawie. Przede wszystkim trzeba im zapewnić dużo światła, zróżnicowane temperatury oraz okres odpoczynku.

Kwiaty miltonii na pierwszy rzut oka nie kojarzą się z egzotyczną orchideą, ale… swojskim bratkiem (te rośliny są nawet nazywane orchideą bratkową). Kwiaty mają silnie spłaszczone, najczęściej w odcieniach czerwieni, róż, fioletu, bywają także białe. Oczywiście ich płatki mogą być cieniowane i wzorzyste. Miltonie, podobnie jak inne storczyki mają mnóstwo gatunków i odmian o zróżniowanym wyglądzie i wymaganiach. Najczęściej jednak kupić można te, które są najlepiej przystosowane do domowych warunków uprawy – są to specjalnie hodowane mieszańce. Lubią one ciepło, ale z wyraźną różnicą temperatur między dniem i nocą oraz wilgotne powietrze. Miltonie pochodzą z Ameryki Południowej, gdzie – w zależności od gatunku – rosną m.in. w Andach oraz tropikalnych lasach.

Storczyk oncidium ma polską nazwę motylnik. Jest ona wyjątkowo trafna, bo kiedy kwitnie, wygląda jak gdyby unosiła się nad nim chmara motyli. Z kolei potoczna angielska nazwa – Dancing Lady, nawiązuje do kształtu kwiatów, które mogą kojarzyć się z postacią w balowej sukni. Kwiaty tego storczyka nie są zbyt duże, ale pojawiają się licznie na delikatnych i rozgałęzionych pędach. W uprawie domowej najczęściej spotyka się odmiany o żółtych lub pomarańczowych kwiatach, ale paleta ich kolorów jest znacznie większa, a dodatkowo często zdobią je wyraziste i kontrastowe wzory.

Te storczyki lubią ciepło, ale muszą mieć zróżnicowane temperatury. Potrzebują także kilkutygodniowego okresu spoczynku.

Ten storczyk ma wyjątkowo oryginalne kwiaty, a to za sprawą tzw. warżki, która jest charakterystycznie rozdęta i tworzy jakby otwartą torebkę. Ten kształt kojarzy się z bucikiem, stąd polska nazwa tego storczyka – sabotek lub pantofelek Wenus. Używa się także nieco spolszczonej łacińskiej nazwy – pafiopedilum. Te storczyki pochodzą z Azji i mają wiele gatunków. Ich kwiaty mogą mieć różną wielkość, proporcje i kolory, choć ubarwione są zawsze bardzo fantazyjnie.

Sabotki lubią wysoką wilgotność powietrza, umiarkowane temperatury (z kilkustopniową amplitudą), trzeba im też zapewnić okres spoczynku.

Storczyki wanda (Vanda) rosną na sporym obszarze Azji i mają kilkadziesiąt gatunków, z czego do uprawy trafiło zaledwie kilka (oraz ich mieszańce). Jedną z zalet tych storczyków jest to, że kwitną o różnych porach roku. Ich kwiaty nieco przypominają falenopsisy, ale pięć ich płatków najczęściej jest niemal jednakowej wielkości. Mają przeróżne kolory i bardzo często są nakrapiane lub żyłkowane. Kwiaty pojawiają się na szczycie pędu, który jest pokryty liśćmi. Wandy mają dość specyficzne wymagania, nawet jak na storczyki. Przede wszystkim – nie potrzebują podłoża (najlepiej rosną, mając korzenie w powietrzu). Trzeba im jednak zapewnić bardzo wilgotne powietrze oraz dużą ilość światła, nawet przez 14-16 godzin na dobę.