Boże Narodzenie charakteryzuje się specyficznym klimatem, do którego pasują nieliczne rośliny i kwiaty. Oprócz przystrojonej choinki warto wprowadzić też inne rośliny. Ozdobią nasze mieszkanie sprawiając, że w środku zimy ożyje pięknymi, soczystymi barwami.
Gwiazda betlejemska, czyli poinsecja
Rośliny, które kwitną w porze zimowej w większości pochodzą z cieplejszych regionów świata. Jedną z nich jest niewątpliwie wilczomlecz piękny potocznie zwany gwiazdą betlejemską. Jej łacińska nazwa Poinsettia pochodzi od nazwiska amerykańskiego ambasadora, który rozpowszechnił w USA tę meksykańską roślinę. W Polsce często nazywana jest poinsecją. Jest to roślina dnia krótkiego, co oznacza, że kwitnie przy 12-godzinnym lub krótszym dniu, co przypada na okres naszej zimy.
Gwiazda betlejemska swoją nazwę zawdzięcza okazałym liściom przykwiatowym, które układając się w kształt gwiazdki wyglądają jak piękne kwiaty. Prawdziwe kwiaty tej rośliny są małe i niespecjalnie ładne. Poinsecja występuje w wielu odmianach. Najpopularniejsza jest ta o czerwonych liściach przykwiatowych, ale są także i takie, które mają żółtą, różową czy purpurową barwę.
Przy zakupie poinsecji należy zwrócić uwagę na kilka szczegółów. Przede wszystkim ogólna kondycja rośliny powinna być jak najlepsza, liście jędrne i bez żadnych defektów. W pąku pomiędzy kolorowymi przylistkami powinny znajdować się zielone i żółte kwiaty, jest to oznaka świeżości rośliny. Nie decydujmy się na poinsecję, która stoi blisko drzwi kwiaciarni, ponieważ szybko po przyniesieniu do domu zwiędnie. Dzieje się tak, gdyż roślina ta jest bardzo wrażliwa na zimno i przeciągi.
Przy transporcie do domu też należy zwrócić uwagę, aby kwiat był szczelnie osłonięty od mrozu i wiatru. Po przyniesieniu gwiazdy betlejemskiej do domu należy ustawić ją w jasnym miejscu, ale bez narażenia na bezpośrednią ekspozycję promieni słonecznych. Roślina najlepiej czuje się w temperaturze ok. 20ºC. Nie powinno się jej stawiać na parapecie nad kaloryferem, gdyż wysoka temperatura zaszkodzi jej i spowoduje opadnięcie oraz zwiędniecie liści. Poinsecja jest rośliną delikatną i wymaga podlewania odpowiednią ilością wody - zbyt duża ilość grozi gniciem, zaś zbyt mała przesuszeniem rośliny.
Jak dbać o poinsecję i co z nią zrobić po Świętach
Poinsecji nie należy jej nawozić podczas kwitnienia, ale gdy ten okres się zakończy wskazane jest, by raz na miesiąc podlać ją z dodatkiem odżywki. Dobrze regularnie używać nawozu dolistnego i zraszać nim pędy według wskazań na opakowaniu. Wyrastanie pędów bocznych będzie wtedy przyspieszone, tym samym poprawimy ogólny wygląd rośliny przez jej zagęszczenie.
Gwiazda betlejemska jest rośliną wieloletnią, jednak wiele osób pozbywa się jej, gdy tylko opadną kolorowe przylistki. Przywracanie poinsecji do dobrej kondycji nie jest jednak łatwym zadaniem. Przede wszystkim należy zapewnić jej odpowiednio długi okres spoczynku, aby mogła znów obficie zakwitnąć. Przez 8 tygodni powinno trzymać się ją przez 14 godzin dziennie zupełnie bez dostępu światła zarówno słonecznego, jak i sztucznego. Można to osiągnąć przez umieszczenie rośliny w zacienionym pomieszczeniu, bądź przykryć kartonem.
Dzięki temu zabiegowi roślina znowu wypuści kolorowe przylistki. Nie należy tego jednak robić w okresie lata, ponieważ przedłużenie dnia spowoduje ponowne zrzucenie liści. Gwiazdę najlepiej zacząć zakrywać przed światłem w połowie października, wtedy na Święta Bożego Narodzenia będziemy mogli pochwalić się pięknie wybarwioną rośliną.
Golteria w domu i ogrodzie
Inna roślina, która stworzy niepowtarzalny, świąteczny klimat jest golteria pełzająca, łac. Gaultheria procumbens. Jest to niska, zimozielona krzewinka pochodząca z Ameryki Południowej o błyszczących, ciemnozielonych liściach. Jej drobne białe kwiaty pojawiają się wiosną i pozostają na pędach aż do jesieni, jednak to tworzące się potem czerwone owoce nadają jej urokliwy, świąteczny wygląd. Zarówno owoce, jak i liście po roztarciu pachną kamforą, co dodatkowo czyni tę roślinę atrakcyjną. Jeśli chodzi o uprawę golteria jest raczej mało wymagającą rośliną.
Golteria należy do rodziny wrzosowatych i tak jak one, preferuje zacienione, wilgotne miejsca. Najlepiej rośnie na próchniczej, kwaśnej glebie. Warto posadzić ją w dość duże doniczce, gdyż dla tworzących się rozłóg korzeniowych może szybko zabraknąć miejsca, a to odbije się niekorzystnie na kondycji rośliny. Aby pobudzić rozwój nowych pędów, warto pod koniec zimy lub wczesną wiosną silnie przyciąć stare i zdrewniałe części rośliny. Dzięki takiemu zabiegowi golteria zachowa świeży wygląd na dłużej.
Golteria jest rośliną odporną na mrozy, co czyni ją dobrą kandydatką do posadzenia w skrzynce na balkonie. Będzie pięknie tam wyglądała nawet w silne mrozy. Świetnie też nadaje się do posadzenia w ogrodzie jako roślina okrywowa, gdzie stworzy ciemnozielony, ozdobny dywan.
Golteria to roślina, która bardzo dobrze nadaje się do dekoracji stołu wigilijnego. Dzięki swojemu zwartemu pokrojowi i niewielkim rozmiarom na pewno zmieści się miedzy potrawami. W taki sposób tradycyjne, świąteczne przystrojenie zyska oryginalny charakter.
Grudnik zwany kaktusem Bożego Narodzenia
Jedna z najbardziej popularnych roślin kwitnących w okresie świąt to Schlumbergera truncata zwyczajowo zwana grudnikiem. Należy ona do rodziny kaktusowatych i pochodzi z Brazylii, gdzie rośnie na koronach dużych drzew tropikalnych jako tzw. epifit. Jej pędy składają się ze spłaszczonych członów, które pozbawione są kolców. W okresie zimowym kwitnie dużymi kwiatami o barwach odczerwonej przez różową aż po białą.
Uprawa grudnika jest dość łatwa. Najważniejszą sprawą, o której należy pamiętać, chcąc uzyskać kwiaty na okres Bożego Narodzenia, to zapewnienie roślinie okresu spoczynku w temperaturze nieprzekraczającej 15ºC. Najlepiej, jeśli trwa on od sierpnia do października - możemy wystawić wtedy roślinę na zewnątrz, co zapewni jej odpowiednio niską temperaturę. Okres spoczynku należy powtórzyć po zakończeniu kwitnienia.
Grudnik preferuje stanowiska ciepłe i jasne. Postawienie go na okiennym parapecie będzie idealne w zimie, jednak latem lepiej przenieść go w półcień. Na podłoże najlepiej zastosować glebę próchniczą z domieszką ziemi i piasku. Powinno ono być cały czas wilgotne, ale nie mokre, więc podlewanie powinno być umiarkowane.