Drzewka i krzewy do donicy. Polecamy rośliny na taras i balkon

Jest sporo atrakcyjnych drzew i krzewów ozdobnych, a nawet owocowych, które można uprawiać w donicach na tarasach i balkonach. Niektóre z nich są zielone cały rok, inne zrzucają na zimę liście, ale ich pędy również mogą wyglądać atrakcyjnie. Drzewa i krzewy do donic można podzielić na takie, które:

• mogą spędzić cały rok na zewnątrz,
• od wiosny do jesieni mogą stać na tarasie, jednak zimy nie mogą spędzić na dworze, bo zmarzną; w tej grupie są bardzo atrakcyjne rośliny, ale pochodzą one z cieplejszego klimatu (na zimę trzeba je przenieść do chłodnego pomieszczenia).

Poniżej przedstawiamy bardzo różne drzewa i krzewy na taras – liściaste, iglaste, wiecznie zielone, kwitnące, owocujące, zimujące na dworze i nie. Zanim jednak zdecydujemy się na drzewko lub krzew w donicy, musimy się przygotować.

Donica na drzewko lub krzew musi być duża i stabilna. Poza donicami dobrze sprawdzają się także skrzynie. Pojemnik musi być duży (o wysokości co najmniej 50 cm, ale zależy to od wielkości rośliny). Jeśli roślina ma zimować na zewnątrz warto zaopatrzyć się w doniczkę ocieplaną. Jeśli nie możemy takiej dostać możemy ocieplić ją samodzielnie, np. wykładając od środka styropianem i zabezpieczając folią. To można dość łatwo zrobić w przypadku skrzyń itp. pojemników o prostych ściankach. Innym sposobem jest umieszczenie mniejszej doniczki w większej i wypełnienie przestrzeni między nimi pianką poliuretanową. Zapewni ona ocieplenie i wypełni szczeliny niezależnie od kształtu. Trzeba jednak pamiętać o pozostawieniu otworów odpływowych. Zadbajmy też o podstawek, żeby woda nie ściekała do sąsiadów poniżej.

Miejsce, nawet w dużym pojemniku jest ograniczone, więc trzeba zadbać o jak najlepsze podłoże. Dobieramy je oczywiście do wymagań rośliny. Specjalistycznego podłoża potrzebują m.in. iglaki i hortensje. Dla pozostałych warto wybrać podłoże próchnicze, wzbogacone w nawóz długodziałający. Podłoże uniwersalne można też wymieszać z humusem (kupuje się go w paczkach, jak inne podłoża). Na dno donicy warto wysypać warstwę drenażu, najlepiej z keramzytu.

Sadząc drzewka i krzewy w donicach, trzeba się przygotować na regularne podlewanie. Ziemia w pojemniku przesycha znacznie szybciej niż w ogrodzie, a duże rośliny mają swoje potrzeby. Dobrym pomysłem jest system nawadniania kropelkowego. Do podłoża warto też dodać hydrożel – to substancja, która wiąże wodę podczas podlewania i oddaje ją w miarę potrzeb. Dzięki temu woda nie „przelatuje” szybko przez doniczkę, ale jest efektywniej wykorzystana. Z tego powodu warto też dodać do podłoża glinę, która również dobrze utrzymuje wodę.

Sprawdźmy, jakie wymagania ma sadzona przez nas roślina. Niektóre znoszą czasowe przesuszenie, inne tego absolutnie nie wybaczą. Większość roślin preferuje podłoże wilgotne, ale nie mokre!

Trzeba też wiedzieć, że iglaki oraz rośliny liściaste, które nie zrzucają liści (np. trzmielina) potrzebują wody również jesienią i zimą. Podlewa się je jeśli brakuje opadów, nie ma też mrozów.

Rośliny w donicach należy nawozić, bo wyczerpują one substancje odżywcze z podłoża, a regularne przesadzanie może być kłopotliwe. Trzeba jednak robić to uważnie, bo przenawożenie jest bardziej niebezpieczne niż za mała ilość nawozów. Przestrzegajmy zaleceń producenta, weźmy pod uwagę pojemność pojemnika i wielkość rośliny (jeśli dawka jest podana tylko dla roślin w gruncie, dzielimy ją na pół). Pamiętajmy, że niektóre wymagają specjalistycznych nawozów, np. zakwaszających ziemię (niektóre iglaki, hortensje). Bezpieczne w stosowaniu są nawozu długodziałające oraz naturalne, na bazie humusu. Wybierajmy nawozy przeznaczone dla krzewów, a nie roślin zielonych (zawierające potas).

Drzewa i krzewy dobierzmy do warunków panujących na tarasie. Niektóre rośliny koniecznie muszą mieć słońce, inne lepiej czują się w cieniu lub półcieniu. Taras jest przeważnie osłonięty ścianą domu, co w większość przypadków jest korzystne. Jeśli jednak wychodzi na południe i nie jest zacieniony, to w letnie dni będzie tam goręcej niż na otwartym terenie. Jeśli mamy taki taras, wybierzmy rośliny, które kochają słońce (w tej grupie są przede wszystkim rośliny śródziemnomorskie, które jednak nie są odporne na mróz).

Jeśli zdecydujemy się na mrozoodporne gatunki i mamy ocieploną donicę, to niewiele więcej musimy robić. Jednak, szczególnie w przypadku młodych roślin i zapowiadanych większych mrozów, warto podłoże wyłożyć gałązkami iglastymi. W przypadku gatunków bardziej wrażliwych oraz młodych roślin może być konieczne owinięcie ich zimową włókniną.

Iglaki o wzniesionych pędach dobrze jest obwiązać sznurkiem (niezbyt mocno) tak, żeby śnieg nie odginał gałęzi, bo roślina straci ładny pokrój.

W donicach uprawia się przede wszystkim drzewa i krzewy o powolnym wzroście i osiągające niewielkie rozmiary. Zwracajmy koniecznie uwagę na nazwę odmiany, bo wiele dużych drzew ma swoje karłowe formy. I właśnie te warto wybierać. Polecane są także gatunki, które dobrze znoszą cięcie i w razie potrzeby można skorygować ich wielkość.

Bardzo dobrym wyborem są także drzewa i krzewy pienne, czyli szczepione na pniu. Nie rosną one wzwyż, a rozwija się jedynie ich korona.

Drzewka i krzewy całoroczne (odporne na mróz)

Berberysy to bardzo ładne i zróżnicowane krzewy. Duże świetnie nadają się np. na żywopłoty, ładnie kwitną, dostarczają też zdrowych owoców (nadają się na przetwory). Często mają kolorowe liście. Z sezonu na sezon przybywają odmiany berberysu, które osiągają niewielkie rozmiary i wyróżniają pięknym ubarwieniem liści (zrzucają je na zimę). Świetnie nadają się do uprawy w donicach. Szczególnie ciekawe odmiany do donic to np. Anna (ma żółtopomarańczowe liście), Pola (purpurowe liście), Golden Carpet (liście żółte), Orange Ice (liście pomarańczowe i zielone).

Te krzewy są odporne na mróz, tolerancyjne co do ziemi, najlepiej rosną w słońcu lub lekkim cieniu. Uwaga: pędy mają ciernie.

Bukszpany to krzewy liściaste, ale nie tracą one liści na zimę, są więc atrakcyjne przez cały rok. Rosną powoli i idealnie nadają się do kształtowania – można je przycinać w kule, stożki, ale też bardziej fantazyjne kształty. Bukszpany lubią żyzną, lekko wilgotną ziemię, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie. Niestety bywa problem z ich przezimowaniem w donicy (w gruncie zimują bez większych problemów). To ryzyko można podejmować tylko w najcieplejszych regionach kraju. W chłodniejszych bukszpany lepiej przenieść do chłodnego i jasnego pomieszczenia (jeśli takiego nie mamy, zapewnijmy im dużą, ocieploną donicę i zabezpieczmy całą roślinę włókniną; pamiętajmy też o podlewaniu!). W sezonie trzeba uważać na groźnego szkodnika – ćmę bukszpanową.

W donicach można także uprawiać drzewka owocowe. Wiosną będzie można podziwiać ich kwiaty, a latem nawet doczekać się owoców. Do uprawy pojemnikowej szczególnie dobrze nadają się drzewka o pokroju kolumnowym, np. jabłonie odmian Balerina, Bolero, Polka, grusze odmian Decora, Saphira, śliwy (Imperial), czereśnie (Silvia, Victoria, Helena), wiśnie (Joachim, Nana).

Trzeba zapewnić im słoneczne, zaciszne miejsce, lekko wilgotną ziemię, żyzną ziemię (najlepiej zasilać je nawozami organicznymi, a w przypadku mineralnych zwróćmy uwagę, czy są przeznaczone również do roślin jadalnych).

W donicach na tarasach można także uprawiać hortensje. Poza pięknymi, ale dość kapryśnymi hortensjami ogrodowymi, możemy zdecydować się na mniej wymagające hortensje bukietowe. Mają one mniej kolorowe kwiaty (białe, kremowe, zielonkawe, niektóre przebarwiają się na intensywny róż podczas kwitnienia). Do najbardziej kompaktowych odmian, które nadają się do uprawy pojemniowej należą m.in.: POLESTAR Breg14, Grafitti, Living Pinky Promise. Są one odporne na mróz, ale rośliny uprawiane w pojemnikach należy zabezpieczyć na zimę. Wiosną należy je przyciąć. Najbardziej odpowiada im lekki cień (może też być słońce), muszą mieć lekko kwaśną i koniecznie wilgotną ziemię, więc trzeba pamiętać o podlewaniu.

W donicach można uprawiać też jałowce. To ładne iglaste krzewy, o zróżnicowanej wielkości, pokroju i kolorze igieł. Poza typowym, ciemnozielonym kolorem, mogą mieć też żółtawe lub niebieskawe igły. W zależności od gatunku i odmiany mają też wąski, kolumnowy pokrój, ale też niemal kulisty lub niski, płożący. To trzeba wziąć pod uwagę, bo kolumnowe krzewy potrzebują znacznie mniej miejsca niż niskie, ale płożące lub rozłożyste. Do uprawy na tarasach nadają się m.in.: jałowiec łuskowaty (np. odmiana Blue Star), jałowiec płożący, jałowiec pospolity np. odmiany Suecica Nana, jałowiec sabiński. Jałowce lubią słońce, mogą też rosnąć w lekkim cieniu, znoszą czasowe przesuszenie ziemi (nie lubią nadmiaru wody).

Do uprawy w donicach bardzo dobrze nadają się klony palmowe. Szczególnie dobrze pasują do minimalistycznej architektury, ale nie tylko. Ma odmiany karłowe (szczepione), które można uprawiać w donicach. Drzewko ma najczęściej parasolowaty pokrój i piękne liście. Są one mocno powcinane, często czerwone lub bordowe przez cały sezon czy zielone z jasnymi przebarwieniami.

Klony palmowe są dość wymagające. Powinny mieć rozproszone światło i zaciszne, osłonięte miejsce. Nie znoszą przelania. Są też dość wrażliwe na mróz, więc warto je sadzić przede wszystkim w cieplejszych regionach, albo zabezpieczać na zimę.

Pięciorniki krzewiaste to ładne i mało wymagające krzewy. Są odporne m.in. na zanieczyszczenia powietrza, nadają się więc do uprawy również na balkonach i tarasach wychodzących na ruchliwe ulice. Ładnie kwitną najczęściej na żółto, ale też mogą mieć kwiaty białe, różowe, pomarańczowe. Żeby ładnie kwitły potrzebują słońca, żyznej ziemi oraz przycięcia wczesną wiosną. Do uprawy w doniczkach możemy wybrać m.in. następujące odmiany: Gold Drop, Klondike, Pink Beauty, Red Ace.

W pojemnikach można uprawiać także pięknie kwitnące azalie i różaneczniki. Jedne i drugie mają mnóstwo odmian – do donic trzeba wybierać odmiany karłowe, a także odporne na mróz. Jednak krzewy w pojemnikach i tak będą wymagały osłonięcia na zimę. Trzeba też wiedzieć, że azalie na zimę zrzucają liście (choć są też odmiany, które częściowo je zachowują), a rododendrony – nie. Te rośliny, które nie zrzucają wszystkich liści wymagają nawadniania jesienią (i zimą, jeśli nie ma mrozów). Różaneczniki przepięknie kwitną późną wiosną i dla ich kwiatów warto się postarać. Trzeba zapewnić im dużą donicę i koniecznie kwaśną ziemię (można taką kupić). Z azalii możemy wybrać np. odmiany Cherie, Eisprinzessin, Ledikanense, Katja, natomiast z rododendronów, np. Abendsonne, Arkadius, Ostergold, Wee Bee.

Często pierwszym skojarzeniem ze słowem „świerk” jest okazała choinka. Tymczasem świerki mają też znacznie bardziej kompaktowe i atrakcyjne odmiany, które nadają się na taras lub balkon. Do jednych z ciekawszych należy świerk biały odmiany Conica. Wygląda on jak gęsty, zielony stożek, jest karłowy i rośnie powoli. Lubi słońce i wilgotną ziemię. Jest odporny ma mróz, ale na zimę warto go ochronić przed wiatrem, a także pilnować, żeby ziemia nie wyschła. Równie atrakcyjnie prezentuje się świerk pospolity odmiany Little Gem, z tym że ma on pokrój półkulisty (można go też dostać w formie szczepionej na pniu).

To ładny i mało wymagający, kwitnący krzew. Może dorastać do 1 m, ale najczęściej jest to ok. 60 cm ma też odmiany karłowe, dorastające do ok. 30 cm wys. (np. Japanese Dwarf). Ma raczej rozłożysty pokrój (jest szersza niż wyższa). Dobrze znosi przycinanie, a wręcz należy to robić wczesną wiosną – dzięki temu będzie ładnie kwitła. Kwiaty ma drobne, ale zebrane w gęste, płaskie kwiatostany, w białym lub różowym kolorze. Kwitnie w czerwcu i lipcu. U niektórych odmian bardzo ładnie przebarwiają się też liście nie tylko jesienią, ale również wiosną. Może rosnąć w słońcu lub półcieniu, jest odporna na mróz.

Te trzmieliny to wyjątkowo piękne i uniwersalne krzewy. Mają kolorowe liście – z różnymi wzorami i obwódkami w kolorze białym, kremowym lub żółtym. Co ważne – nie zrzucają liści na zimę i są ozdobne przez cały rok. Mają bardzo wiele odmian, różniących się ubarwieniem liści, ale też siłą wzrostu. Są też dostępne szczepione na pniu, w postaci niewielkich drzewek. Ich pędy mogą też się wznosić i tworzyć ładny krzaczek, piąć po podporach lub płożyć. Lubią słońce i wilgotną ziemię. Można je przycinać. W zimniejszych regionach trzmielina japońska wymaga zabezpieczenia przez mrozami, Fortune`a jest bardziej odporna.

Na balkonie lub tarasie można uprawiać także tuje. Jak inne opisane tu iglaki, są wiecznie zielone. Trzeba jednak zwrócić uwagę na gatunek i odmianę. Do uprawy w donicach nadaje się m.in. tuja zachodnia odmian: Miky (ma stożkowaty pokrój), Danica i Globosa (kuliste), czy Holsmstrup (wyższa, kolumnowa) oraz tuja wschodnia (czyli obecnie biota) odmian Justyna oraz Aurea Nana (ma złotawe igły). Tuje najlepiej rosną w miejscach słonecznych, na umiarkowanie wilgotnej ziemi. W zimniejszych regionach młode rośliny lepiej zabezpieczyć przed mrozami.

Ta wierzba jest nieduża i ma krzaczasty pokrój. Jednak najczęściej można spotkać ją w postaci szczepionej na pniu i w takiej formie wygląda najbardziej efektownie. Jej korona najczęściej jest kulista. Wierzba Hakuro-nishiki ma ładne liście, które początkowo są różowo-biało-zielone (na zimę opadają). Decydując się na to drzewko, trzeba przygotować się na regularne przycinanie – nawet kilka razy w sezonie. Tylko wtedy zachowa ładny pokrój, a poza tym nowo wyrastające liście będą kolorowe. Roślinę trzeba umieścić w zacisznym, słonecznym miejscu i podlewać jeśli nie pada.

Na słonecznych tarasach latem pięknie wyglądają i kwitną również krzewy i drzewka, które pochodzą z cieplejszego klimatu i nie są odporne na mróz. Trzeba je zimować w chłodnym i najczęściej jasnym pomieszczeniu. Alternatywą jest zabudowany taras lub balkon, na którym temperatura nie spada poniżej +5ºC. Jeśli dysponujemy takimi warunkami, możemy mieć piękny taras lub balkon w śródziemnomorskim stylu. Te drzewka i krzewy, które nie zrzucają liści, zimą trzeba umiarkowanie podlewać. Do uprawy w donicach na tarasie nadają się przede wszystkim:

• bugenwille – to pnącza o drewniejących łodygach; ich kwiaty są dość niepozorne – białe i gwiazdkowate, ale otaczają je duże i kolorowe tzw. podkwiatki, które wyglądają bardzo atrakcyjnie;
• brugmansje (datury) – wspaniale kwitną, wytwarzając duże, dzwonkowate kwiaty. Na zimę zrzucają liście, więc nie muszą mieć światła. Uwaga: są silnie trujące;
• cytrusy – bardzo dobrze czują się w doniczkach. Kiedy kwitną, pięknie pachną, mogą też owocować (szczególnie cytryny, ale nie tylko);
• drzewka oliwne – mają piękne, srebrzyste listki; często można je kupić szczepione na pniu;
• fuksje – to popularne kwiaty balkonowe, ale można je też nabyć w formie piennej (na pniu). Są wieloletnie i można je zimować; w odróżnieniu od pozostałych wymienionych tu gatunków wolą półcień lub cień niż słońce;
• kufliki – mają bardzo ciekawe kwiaty, kojarzące się ze szczotami do mycia butelek (lub kufli – stąd jego nazwa);
• oleandry – pięknie kwitną na różowo, biało, purpurowo. Nawet w doniczkach mogą osiągać spore rozmiary, ale można je przycinać. Uwaga: to silnie trujące rośliny.